χαμανισμός

Ονομάζεται έτσι η τέχνη και η θρησκεία των Χαμάνων, δηλαδή των μάγων, μάντεων και γοήτων, οι οποίοι εκμεταλλεύονται την ευπιστία των λαών της κεντρικής και ανατολικής Ασίας, Μογγόλων, Μαντζού, Οστιάκων και Τσουβάσων. Ο χ., πολλές φορές, συγχέεται με τον λαμαϊσμό, είτε γιατί πολλοί λάμας μιμούνται συχνά τις πράξεις των χαμάνων, είτε γιατί η ονομασία φαίνεται ότι προέρχεται από το κινεζικό σαμέν όπου αποτελεί μεταγραφή του ινδικού σταμάνα, που είναι όνομα των βουδιστών ασκητών. Οι χαμάνοι διατείνονται ότι μπορούν να έρχονται σε επαφή με τα πνεύματα, ότι μπορούν να επιδράσουν σε αυτά για να επιτύχουν πολλά πλεονεκτήματα. Συνήθως απευθύνονται στους χαμάνους αυτοί που θέλουν να μάθουν το μέλλον, να ξαναβρούν χαμένα αντικείμενα, να προσφέρουν θυσία, να επιτύχουν κάτι, κλπ. Ο χαμάνος είναι ντυμένος περίεργα και έχει μαζί του τύμπανο, φοράει δε μια ζώνη γεμάτη κουδούνια. Χορεύει χτυπώντας το τύμπανο, προκαλώντας τον ήχο των κουδουνιών και αφού κάνει πολλές στροφές και παντομιμικές κινήσεις, στη διάρκεια των oπρίων προφέρει ακατάληπτα λόγια, τελικά δίνει την απάντηση στο ερώτημα που του είχε τεθεί. Ο χ. αναπτύχθηκε πολύ από τους Μογγόλους, αλλά από τις αρχές του 19ου αι. άρχισε να παρακμάζει.

* * *

ο, Ν

παλαιότερη ονομασία τού σαμανισμού.

[ΕΤΥΜΟΛ. < χαμάνος + κατάλ. -ισμός*].